#priwreadbooks ครอบครัวที่ลัก

#MaxxPublishing Hirokazu Koreeda เขียน

เรื่องราวเกี่ยวกับครอบครัวหัวขโมยที่สะท้อนให้เห็นภาพอีกด้านหนึ่งของสังคมญี่ปุ่น ที่เบื้องลึกไม่ได้มีแต่สิ่งสวยงามแต่กลับมีความดำมืดที่แฝงไว้โดยที่เราไม่เคยรับรู้

โอซามุ ชายวัยสี่สิบปีที่ไม่เพียงแต่เป็นคนงานรับจ้างรายวัน เขายังมีงานเสริมที่ไม่ค่อยจะดีนักอย่างการลักเล็กขโมยน้อย โดยมี โชตะ เด็กชายอายุสิบขวบกว่าในครอบครัวเป็นผู้ช่วย การปฏิบัติภารกิจร่วมกันของทั้งสองคือการขโมยสินค้าในร้านซึ่งส่วนใหญ่ก็เป็นอาหารและของใช้ต่างๆ

วันหนึ่งขณะทั้งคู่กลับจากการขโมยของ โอซามุและโชตะได้เจอกับ ยูริ เด็กหญิงตัวน้อยที่ถูกปล่อยให้อยู่ตามลำพังคนเดียว จึงได้ตัดสินใจพาเธอกลับมาที่บ้าน

แม้ว่า โนบุโยะ ภรรยาของเขาจะคัดค้านให้เขานำเด็กกลับไปส่งยังที่เดิม แต่แล้วพวกเขาก็พบว่าการให้เด็กหญิงอยู่ด้วยนั้นคือทางออกที่ดีที่สุด เพราะบ้านของเด็กนั้นไม่ได้มีความอบอุ่นเอาเสียเลย แถมเด็กน้อยจูริคนนี้ก็ยังโดนแม่รังแกอีกต่างหาก ทั้งสมาชิกคนอื่นในครอบครัวอย่าง สาววัยรุ่น อากิ และคุณย่า ฮัตสึเอะ ก็ให้การต้อนรับและดูแลเป็นอย่างดี

คุณย่า ฮัตสึเอะ หญิงชราผู้ซึ่งอยู่ด้วยเงินบำนาญของสามีเก่าผู้ซึ่งตายไป อาจมีพฤติกรรมแปลกๆ ไปบ้าง เป็นย่าที่รักลูกหลาน แต่ก็เก็บงำความลับบางอย่างไว้อย่างมิดชิด

แม้ครอบครัวของพวกเขาจะอยู่ในบ้านเก่าผุพัง ท่ามกลางแมนชั่นสูงรอบกาย ใช้ชีวิตด้วยเงินที่หามาได้เพียงน้อยนิดประกอบกับการลักขโมยที่ดูจะผิดศีลธรรมจรรยา พวกเขาก็ยังคงเป็นครอบครัวที่อยู่กันอย่างมีความสุข ทว่าในช่วงเวลาที่ทุกอย่างกำลังไปด้วยดี ความลับบางอย่างก็เริ่มเผยออกมาทำให้ทั้งครอบครัวต้องแยกจากกันในที่สุด

มาหาว่าพวกเราเป็นคนทิ้งเนี่ยนะ ทิ้งใครกันหรอ? เราเข้ามาอาศัยอยู่กับฮัตสึเอะที่ถูกลูกชายกับลูกสะใภ้ทอดทิ้ง ให้อากิซึ่งสูญเสียที่พักพิงในชีวิตได้มาอยู่ด้วยกันแบบฟรีๆ รับรินกับโชตะที่ถ้าปล่อยไว้เฉยๆ ก็อาจจะตายไปแล้วมาไว้ในความดูแล หากสิ่งเหล่านี้ถูกตัดสินว่าเป็นความผิด คนที่ทอดทิ้งคนเหล่านี้ยิ่งสมควรรับโทษที่หนักกว่าไม่ใช่หรือไง

ตอนนั้นฉันเป็นแม่จริงๆ ทั้งปลายนิ้วที่สัมผัสไปบนผิว ดูรอยแผลลวกไหม้ในห้องอาบน้ำ ทั้งการสวมกอดกันตอนเผาเสื้อผ้าทิ้ง ดวงตาของเด็กน้อยที่เฝ้ามองหยาดน้ำตาที่ไหลอาบลงมา มือน้อยๆ ที่จับกันไว้ที่ชายหาด ฉันไม่ได้คลอดเด็กคนนั้นแต่ฉันก็เป็นแม่ และนับแต่นี้ฉันก็ไม่มีโอกาสจะได้ยินเด็กคนนั้นเรียกว่าหม่าม๊าหรือคุณแม่อีกแล้ว

ตอนนี้ อากิ รู้แล้วว่าครอบครัวที่ตนเคยคิดว่าเป็นที่ทางของตัวเองนั้นสุดท้ายก็เกี่ยวพันกับเรื่องเงินและอาชญากรรม และมันทำให้เธอยิ่งอยากทำตัวให้โสมมขึ้นไปอีก

ทุกอย่างจบลงแล้ว ฉันไม่อาจศรัทธาต่อชีวิตและความทรงจำในบ้านหลังนี้ได้อีก และเป็นฉันเองที่หักหลังมัน แม้รู้ดีว่าครอบครัวที่ปะติดปะต่อขึ้นมาแบบนี้สักวันก็ต้องสิ้นสุดลง แต่อากิไม่เคยคิดว่าคนที่ทำให้มันจบลงจะเป็นตัวเธอเอง ตอนนี้อากิรู้ตัวแล้วว่าที่มาที่นี่ก็เพราะอยากจะสลักความเจ็บปวดเหล่านี้ลงในใจนั่นเอง

• ความยากจน ทำให้คนเลือกที่จะเอาตัวรอด คิดถึงตัวเองมากกว่าคิดถึงคนอื่นนั้น มันจริงเสมอไปหรือไม่
• คนที่ต่างที่มา ไม่ได้เกี่ยวเชื่อมโยงกันเป็นญาติพ่อแม่พี่น้องกันจริงๆ จะรักกันเหมือนดั่งญาติแท้ๆ ได้หรือไม่
• คนที่ไม่ได้ให้กำเนิดมาโดยตรง จะพ่อแม่ลูกกันได้ไหม

โดยส่วนตัวแล้ว ขอให้นิยามว่าไม่ใช่หนังสือที่อ่านแล้ว Feel Good เลย มีความกดดันอยู่ในทุกๆ บท ถึงแม้จะมีเรื่องดีๆ สอดแทรก แต่ก็รู้อยู่ลึกๆ ว่าบางพฤติกรรมมันไม่ถูกไม่ควร